หากพูดถึงการเล่นเกมเพื่อมอบความบันเทิงให้กับคนดูแบบสมัยก่อน ก็คงต้องนึกถึงการเล่นแบบใส่ตัวตนเข้าไป ให้ Reaction ที่เป็นเอกลักษณ์ เพียงแค่น้ำเสียงและความตื่นเต้น รวมถึงฝีมือในการเล่นก็สร้างความสนุกสนานให้กับคนดูได้อย่างมากมาย แต่ด้วยบางคนใจรักอยากจะลองทำดู แต่ด้วยทั้งรูปร่างหน้าตาหรือน้ำเสียงที่ไม่เหมาะหรือรู้สึกไม่เข้ากัน มันจึงเกิดนวัตกรรมโลกเสมือนและการมอบความบันเทิงผ่านโลกของเกมขึ้นมา นั้นคือสิ่งที่เรียกว่า Virtual Reality

แล้วสิ่งที่เรียกว่า Virtual Reality ผนวกกับการสร้างสรรค์ Content สุดแปลกแหวกแนว ทำให้เกิดสิ่งที่เรียกว่า นวัตกรรมที่พลิกโฉมวงการ Live Stream หรือที่เราชอบเรียกกันว่าแคสเกม จนมีผู้ติดตาม ชื่นชอบหรือสร้างตัวตนเสมือนเพื่อแคสเกมกันอย่างมากมาย แต่จุดเริ่มต้น, ปัจจัยและสิ่งต่างๆ อาจจะไม่ได้เล่าหรือหยิบยกเหล่า Vtuber มาทั้งหมด เพราะสิ่งที่จะกล่าวต่อไปนี้คือ ทำไม Vtuber กลายเป็นสิ่งที่เหล่า Gamer ชื่นชอบมากๆ และเป็นแรงบัลดาลใจให้ใครหลายคน

==================================================

Ami Yamato ผู้ให้กำเนิดนิยามคำว่า Vtuber

Youtube หากพูดถึงชื่อนี้หลายคนก็น่าจะรู้จักว่าเป็นเว็บไซต์แหล่งรวบรวมวีดีโอที่มากที่สุดแห่งหนึ่งของโลก มีทั้งสาระ สิ่งบันเทิง เพลงและเหล่า Youtuber ที่สร้างสรรค์ Content ต่างๆ ให้เราได้ดูกัน ซึ่งดูเหมือนว่าจะไม่มีอะไรจนกระทั่งปี 2011 ซึ่งเป็นยุคที่เริ่มมีการใช้ Virtual Reality ในการออกแบบหรือสร้างสื่อทั่วไป ผู้คนเริ่มเข้าถึงเทคโนโลยีนี้ ทำให้เจ้าของ Channel ที่ชื่อว่า Ami Yamato ได้ลองสร้างตัวตนเสมือนให้ปรากฎตัวในโลกจริงๆ ได้ อาจจะพูดได้ไม่เต็มปากว่าอาจจะเป็น Virtual Reality ตัวแรกของโลกที่ได้ปรากฎบนสื่อ แต่ก็จัดได้ว่าเป็น Channel แรกที่ทำลงบน Youtube ทำให้เกิดคำว่า Vtuber ขึ้นมา

ซึ่งตัว Vtuber นี้เป็นผู้หญิงชาวญี่ปุ่นที่อาศัยอยู่ในกรุงลอนดอน ประเทศอังกฤษมานานแล้ว ได้สร้างตัวตนเสมือนออกมาก็ทำออกมาลื่นไหล ดูมีชีวิตชีวาจริงๆ แถม Content ก็มีสาระความรู้ ไม่ได้มีเนื้อหาเกี่ยวกับเกมนัก ทำให้ Channel นี้ไม่ค่อยเป็นที่รู้จักเท่าไหร่นัก แต่หากสนใจก็สามารถเข้าไปติดตามได้ที่ Ami Yamato Chennel ได้เลยจ้า

AI Channel ผู้สร้างปรากฎการณ์ Vtuber จนเป็นที่รู้จัก

แน่นอนว่า Vtuber ได้ถูกบรรญัติขึ้นในโลกของ Youtube แล้ว แต่ก็ยังไม่มีกระแสหรือการตอบรับมากมายนัก เนื่องด้วยการเข้าถึงของเทคโนโลยี Virtual Reality ยังมีราคาสูงเกินไป จนกระทั่งปี 2016 ที่ได้นำคำว่า ไอดอล, ตัวตนเสมือนและการสร้างความบันเทิงในรูปแบบตัวตนของตัวเอง กลายเป็น Vtuber สุดแสนน่ารักที่มีชื่อว่า Kizuna AI ขึ้นมาพร้อมกับยอดผู้ติดตามนับล้านภายในเวลาอันรวดเร็ว

Kizuna AI หรือเรียกสั้นๆ กันว่า ไอจัง ได้มอบประสบการณ์ใหม่ของคำว่า Vtuber ให้คนเป็นที่รู้จัก ทั้งน้ำเสียงที่น่ารัก การเคลื่อนไหวที่ดูเป็นธรรมชาติ หลายคนคิดว่าคงไม่ต่างอะไรกับ อนิเมชั่นสไตล์ญี่ปุ่นหรือที่เรียกติดปากว่าอนิเมะแบบ Live 3D ทื่อๆ แข็งๆ แต่เปล่าเลย เธอเคลื่อนไหวได้อย่างเป็นธรรมชาติราวกับมีชีวิตจริงๆ หลายคนจึงยกย่องว่าเธอคือผู้ให้กำเนิดโลกของ Vtuber อย่างแท้จริง ( แม้ว่าจะไม่ใช่ Vtuber คนแรกก็ตาม )

YAGOO ผู้ปฎิวัติ ( และถูกปฎิวัติ ) ให้ใครๆ ก็ทำ Vtuber ได้

หลังจากช่วงของ Kizuna AI ได้เปิดตัว ก็มี Vtuber จำนวนมากผุดขึ้นอย่างมากมาย และถูกสร้างมาเพื่อนอกเหนือจากความบันเทิงด้วยอย่าง Kaguya Luna ที่ได้ออกโฆษณาบะหมี่กึ่งยี่ห้อหนึ่ง และอีกหลายโฆษณา นอกเหนือจากการทำ Content, หรือ Hiyori Ibara จากช่อง IbakiraTV ที่กลายเป็นตัวตนเสมือนตัวแรกๆ ที่ได้รับหน้าที่เป็นโฆษกประจำจังหวัด Ibaraki เพื่อโฆษณาส่งเสริมการท่องเที่ยวของจังหวัด แต่ก็มีคน คนหนึ่งที่กล้าแสดงให้เห็นว่า การเป็น Vtuber ใครๆ ก็ทำได้หากตั้งใจ ไม่จำเป็นต้องมีอุปกรณ์ราคาแพง นั้นคือคุณ Motoaki Tanigo

Motoaki Tanigo มีชื่อเล่นว่า YAGOO เขามาพร้อมกับความฝันอยากสร้างไอดอลบนโลกเสมือนหรือ Virtual Idol มีแรงบัลดาลใจมาจาก AKB48 บวกกับการมอบอิสระเพื่อดึงความเป็นตัวของตัวเองมากที่สุด จนเกิดสุดยอดวงไอดอลที่เรียกว่า Hololive Production หรือเรียกสั้นๆ ว่าโฮโลไลฟ์ รวบรวมผู้ที่มีความตั้งใจและมีความสามารถ ได้กลายมาเป็นไอดอลตัวตนเสมือนที่พร้อมจะมอบรอยยิ้มและเสียงหัวเราะให้กับทุกคน บนพื้นฐานของไอดอลที่เรียกว่า ความไม่สมบูรณ์และพัฒนาต่อไป ทำให้เกิดแรงบัลดาลใจของใครหลายๆ คนอยากทำ Vtuber เป็นของตัวเองมากมาย ในปัจจุบันก็มี Vtuber ในสังคมนับหลายชีวิตก่อนที่ถูกเหล่าสาวๆ เนี่ยแหละปฏิวัติ (?) YAGOO จนเกิดไอดอลสุดกาวอย่างที่เห็น แต่นั้นแหละเพราะความเป็นตัวตนของตัวเองทำให้ผู้คนติดตามและชื่นชอบความไม่ยึดติดและคิดนอกกรอบแบบนี้

แล้ววงการ Vtuber ไทยเริ่มต้นและเป็นกระแสตอนไหน

หากพูดว่ากระแสในบ้านเราเริ่มมี Vtuber แรกๆ ช่วงไหน ? ก็คงประมาณสักสองปีที่แล้ว ที่ได้รู้จัก Vtuber ไทยคนแรกๆ อย่างเจ้าของแชลแนล MikuRu-0 หรือ "มิคุรุ" และก็เป็นจุดเริ่มต้นการสร้างกระแสให้บ้านเราเริ่มเปิด Vtuber กันมากมายไปหมด เพราะนอกจาการสร้าง Content ที่สนุกสนาน จุดที่ทำให้เหล่า Gamer ชื่นชอบคือการเป็น Reaction การเล่นเกมต่างๆ บางคนก็เล่นเก่งจนหลายคนอายก็มี

นอกจากนี้ยังมี Aisha Chennel ที่โด่งดังมากที่สุดในเมืองไทยขณะนี้ และเรียกตัวเองว่า Virtual Idol ไม่ใช่ Vtuber ซึ่ง "ไอช่าจัง" ก็เป็นแชลแนลไอดอลตัวตนเสมือนที่หลายคนเข้าถึงง่าย ดูน่ารักสดใสแบบไอดอล จึงได้รับความนิยมอย่างรวดเร็วจนน่าตกใจ

การสร้างร่างเสมือนและปลดปล่อยความเป็นตัวเองออกมา

จากที่กล่าวมาทั้งหมดนี้ มันทำให้คนที่ตั้งใจอยากทำ Content บันเทิงต่างๆ รวมถึงการอยาก Live Stream โชว์การเล่นเกมที่เหนือชั้น แต่ติดที่ว่าขาดความมั่นใจในตัวเองหรือปลดปล่อยความเป็นตัวเองออกมาได้ไม่เต็มที่ การสร้างตัวตนเสมือนนั้นก็จะเป็นคำตอบให้กับพวกเขาเหล่านี้ ตัวตนที่ไม่ต้องกังวลว่าจะทำอย่างไรให้ดูดี ในเมื่อตัวตนเสมือนออกแบบมาให้เพียบพร้อม ที่เหลือคือการใส่ความเป็นตัวตนของเราและมอบความสนุกให้กับผู้คน

ฉะนั้นจึงไม่แปลกใจว่า Vtuber บางคนฉายแววการเป็น Gamer มืออาชีพแต่ขี้อาย พอการมีตัวตนเสมือนก็ช่วยเสริมความมั่นใจกลายเป็นการสร้างและพัฒนาวงการเกมยุคใหม่ที่มีแนวโน้มว่าจะไปไกลได้อีกในอนาคตข้างหน้า

Vtuber จะเข้ามาแทนที่ Streamer แบบเดิมๆ หรือไม่ ?

ถ้าให้พูดกันตามตรงแล้วล่ะก็ มันทั้ง "ได้" และ "ไม่ได้" ในส่วนของคำว่าได้กล่าวคือในอนาคตผู้คนก็ไม่จำเป็นต้องเปิดเผยหน้าหรือเปิดเผยตัวตนเพื่อ Live Stream อีกต่อไปในเมื่อตัวตนเสมือนตอบโจทย์พวกเขา ตัวตนเสมือนแสนน่ารักผนวกกับฝีมือการเล่นเกมเพื่อสร้างความบันเทิงเพื่อคนดู เป็นอะไรที่ดีสุดๆ ของวงการเกมยุคนี้

ในส่วนของคำว่าไม่ได้ก็จะพูดถึง Streamer ที่มี Content โชว์การเล่นเทพๆ ไม่ได้สนเอกลักษณ์หรือรูปร่าง ซึ่งก็เป็นการบอกตัวตนของพวกเขาในรูปแบบหนึ่งอย่าง Heart Rocker, Bay Riffer, Nightblue3 หรือแม้กระทั่ง Shroud อดีตเทพเกม CS:GO ที่ผันตัวมาเป็น Streamer เพราะใบหน้าที่แท้จริงของเขามันคือเอกลักษณ์ที่ผู้คนจดจำ

อนาคตของ Vtuber กับ Gamer หลังจากนี้

โดยส่วนตัวคนเขียนแล้วเชื่อเลยว่าการสร้างตัวตนเสมือนเพื่อการเป็นที่ยอมรับหรือการเป็นบุคคลสาธารณะบนเวทีสักที่ จะเป็นอะไรที่เติบโตอย่างรวดเร็วและจำนวนก็จะเพิ่มเรื่อยๆ อย่างเหล่า Vtuber ที่เป็นอยู่ในตอนนี้ และในอนาคตอาจจะมี Content ดีๆ ที่สร้างสรรค์หรือได้โชว์ฝีมือกันมากมาย จนเกิดเครือข่ายและสังคมขนาดใหญ่ เหล่า Vtuber จะสามารถเล่นเกมและพูดคุยร่วมกันผ่านเครือข่ายอันไร้พรมแดนนี้กันได้ง่ายและลื่นไหลขึ้นราวกับว่าพวกเขาได้ร่วมเล่นเกมอยู่ที่เดียวกันทั้งที่อยู่ห่างกันคนละซีกโลกก็ตาม เผลอๆ อีกหน่อยอาจจะมีการแข่งขัน E-Sport โดยมี Vtuber เป็นคนแข่งก็ได้ ใครจะไปรู้กัน

==================================================

สุดท้ายนี้แม้ว่าอนาคตจริงๆ ของตัวตนเสมือนอย่าง Vtuber จะเปลี่ยนแปลงวงการเกมไปในทิศทางไหนบ้าง แต่ที่แน่ๆ การเสพสื่อบรรเทิงและการเล่นเกมจะเริ่มเปลี่ยนไป เมื่อตัวตนเสมือนเข้ามามีบทบาท แต่ก็อย่าลืมว่าตัวตนโลกเสมือนนั้นก็ไม่ใช่ของจริง มันอาจจะฟังดูเจ็บปวดหากเราได้ชื่นชอบ Vtuber คนใดมากๆ แม้ว่าพวกเขาจะไม่มีตัวตนจริงๆ ก็ตาม แต่ถึงอย่างนั้นพวกเขาก็สร้างเสียงหัวเราะ รอยยิ้มและแรงบัลดาลใจให้พวกเราได้มีความสุขพร้อมลุยกับชีวิตในวันพรุ่งนี้ยังไงล่ะ

( ปล. ส่วนคนเขียนชื่นชอบ Qu Qualia มากๆ เลยล่ะ พูดได้สามภาษา, เล่นเกมแนว FPS เก่งมากแถมเป็นกันเองและน่ารักอีกด้วย )